ترجمه استاندارد DIN EN 10080
Weldable reinforcing steel
1. دامنه کاربرد
1.1 این استاندارد برای تعیین الزامات کلی و تعاریف درباره خصوصیات عملکردی آرماتورهای فولادی قابل جوش در سازه های بتنی می¬باشد که به محصولات نهایی آن¬ها به شکل زیر خواهد بود :
-میلگرد، کلاف (مفتول، میله) و محصولات باز فراوری شده از کلاف
- ورق های تولید شده در کارخانجات با جوش ماشینی
-خرپای میلگردی

1.2 در این استاندارد فولاد دارای یک سطح آج¬دار- دندانه¬دار یا صاف می باشند.

1.3 این استاندارد برای موارد زیر بکار برده نمی شود :
آرماتور فولادی غیر قابل جوش
آرماتور فولادی گالوانیزه
آرماتور فولادی با روکش اپوکسی
آرماتور فولادی مقاوم در برابر خوردگی
فولاد پیش تنیده (رجوع شود به prEN 10138-1 تا prEN 10138-4)
نوار دندانه دار
فراوری بیشتر برای مثال برش یا برش و خم کردن

2. مراجع الزامی
مدارک زیر برای کاربرد این استاندارد ضروری می¬باشند. برای مراجع تاریخ دار، تنها ویرایش اعلام شده قابل اعمال است. برای مراجع بدون تاریخ، آخرین ویرایش مرجع (شامل هرگونه اصلاحیه) اعمال می شود.
EN 10020:2000, Definition and classification of grades of steel
EN 10079: 1992, Definition of steel products
EN ISO 377, Steel and steel products - Location and preparation of samples and test pieces for mechanical testing (ISO 377:1997)

EN ISO 7500-1, Metallic materials - Verification of static uniaxial testing machines - Part 1: Tension /compression testing machines- Verification and calibration of the force-measuring system (ISO 7500-1:2004)

EN ISO 15630-1, Steel for the reinforcement and prestressing of concrete - Test methods - Part 1: Reinforcing bars, wire rod and wires (ISO 15630-1:2002)

3. اصطلاحات و تعاریف
برای اهداف مورد نظر این استاندارد، اصطلاحات و تعاریف اعلامی در EN 10020:2000 و EN 10079:1992 و موارد ذیل قابل استفاده هستند.

3.1  آرماتورفولادی
محصول فولادی با یک سطح مقطع دایره ای کامل یا تقریباً دایره ای که برای مسلح کردن بتن مناسب است

3.2  آرماتور فولادی آج دار
آرماتور فولادی با حداقل دو ردیف از آج های عرضی که به طور یکنواختی در کل طول توزیع شده است

3.3 آج طولی
هر نوع برآمدگی متوالی موازی با محور میلگرد، میله یا سیم

3.4 آج عرضی 
هرگونه آج بر روی سطح میلگرد، میله یا سیم بغیر از آج های طولی

3.5 ارتفاع آج ، h
فاصله از مرتفع ترین نقطه آج (عرضی یا طولی) تا سطح مرکز  باید عمود بر محور میلگرد، میله یا سیم محاسبه شود

3.6 گام آج یا دندانه ، c
فاصله میان دو مرکز آج‌های عرضی متوالی یا دو دندانه متوالی که بصورت موازی با محور میلگرد، میله یا سیم اندازه گیری شده است

3.7 زاویه آج عرضی یا شیب دندانه β
زاویه میان محور دندانه یا آج عرضی و محور طولی میله، میلگرد یا سیم

3.8 زاویه جانبی دیواره آج عرضی α
زاویه هر طرف از آج که به صورت عمود بر محور طولی آج اندازه گیری شده است

3.9 مساحت نسبی آج، fR
مساحت تصویر تمام آج ها بر روی صفحه ای عمود بر محور طولی میلگرد، میله یا سیم تقسیم بر گام آج و محیط اسمی

3.10 آرماتور فولادی دندانه دار
آرماتور فولادی با دندانه های مشخص که بصورت یکنواخت  بر روی کل طول توزیع شده است

3.11 عمق دندانه t
فاصله میان سطح سیم و عمیق ترین نقطه دندانه

3.12 عرض دندانه b
عرض دندانه باید موازی با محور میلگرد، میله یا سیم محاسبه شود

3.13 آرماتور های فولادی ساده
آرماتور فولادی با سطح صاف

3.14 کلاف
آرماتور فولادی با طول مساوی (معمولاً میله یا سیم) که بصورت حلقه¬های هم¬مرکز به هم پیچیده شده¬اند.

3.15 محصول فراوری شده از کلاف
آرماتور فولادی تولید شده به صورت کلاف وسپس صاف شده برای فراوری بیشتر

3.16 سطح مقطع اسمی An
سطح مقطع معادل با مساحت یک میلگرد ساده دایره ای با قطر اسمی یکسان  

3.17 شبکه جوش شده
آرایش میله¬ها، سیم¬ها و میلگردهای عرضی و طولی با طول و قطر اسمی یکسان یا متفاوت در زوایای قائم نسبت به یکدیگر که توسط دستگاه های اتوماتیک در تمام نقاط برخورد جوش الکتریکی مقاومتی داده می شوند

3.18 خرپای میلگردی
سازه فلزی دو یا سه بعدی متشکل از میلگرد بالایی، یک یا چند میلگرد پایینی و قطر های پیوسته و ناپیوسته که به هم جوش شده اند یا به طور مکانیکی بر روی زیگزاگ¬ها مونتاژ شده اند

3.19 مقدار مشخصه
ویژگی یک ماده یا محصول که دارای احتمال مجاز دست نیافتن به آن در مجموعه نامحدودی از آزمایشات فرضی است
نکته: این مقدار به طور کلی متناظر با نسبت مشخصی از توزیع آماری فرضی ویژگی خاص ماده یا محصول است.

3.20 حداقل مقدار
مقداری که هیچ یک از نتایج آزمایشی از آن کمتر نخواهند بود

3.21 حداکثر مقدار
مقداری که هیچ یک از نتایج آزمایشی از آن بیشتر نخواهند بود

3.22 دسته 
تعدادی از میلگرد ها، میله ها ، سیم ها یا محصولات باز شده از کلاف با قطر اسمی یکسان و شماره ذوب یکسان در نمونه کلاف ها یا میلگرد ها و یا هر تعداد از شبکه جوش شده یا خرپای میلگردی از نوع یکسان ، که توسط یک تولید کننده تولید و ارایه شده اسشت و در هر زمان واحدی مورد آزمایش قرار می¬گیرد.

3.23 کنترل تولید کارخانه
کنترل داخلی دائمی محصول که توسط تولید کننده اجرا می شود

3.24 محصول نیمه تمام
محصولی که نیازمند فرآوری بیشتر برای دستیابی به خصوصیات استاندارد و ویژه مشخص شده در این سند برای فولادهای تقویتی است

3.25 ویژگی استاندارد
ویژگی¬های که در این استاندارد ارایه شده است و به عنوان بخشی از الزامات کنترل تولید کارخانه برای هر واحد آزمایش آورده شده است

3.26 ویژگی خاص
ویژگی که در این استاندارد ارایه شده است و به عنوان بخشی از الزامات کنترل تولید کارخانه برای هر واحد آزمایش آورده نشده است

3.27  شبکه جوش شده استاندارد
شبکه جوش شده¬ای که طبق شرایط تحویل مشخص و موجود در انبار تولید شده است.

3.28 شبکه جوش شده هدفمند
شبکه جوش شده¬ای که طبق الزامات خاص درخواستی کاربر تولید شده است.

3.29 سیم طولی
آرماتور فولادی که برای تولید شبکه جوش شده استفاده خواهد شد.

3.30 سیم عرضی
آرماتور فولادی که عمود بر جهت تولیدی شبکه جوش شده استفاده خواهد شد.

3.31 سیم های دوقلو
دو سیم با طبقه بندی فنی و قطر اسمی یکسان که در مجاور یکدیگر به صورت یک جفت در شبکه های جوش شده قرار داده شده اند

3.32 گام شبکه جوش شده
فاصله مرکز تا مرکز سیم ها در یک ورق از شبکه جوش شده می¬باشد.
نکته: برای شبکه جوش شده با سیم دوقلو ، گام از مماس های سیم های مجاور اندازه گیری می شود

3.33 برآمدگی شبکه جوش شده u1، u2، u3، u4
طول سیم های عرضی یا طولی تصویر شده فراتر از مرکز سیم عبوری خارجی در ورقه ای از شبکه جوش شده می¬باشد.
نکته: برای شبکه جوش شده با سیم دوقلو، برآمدگی از مماس های سیم های مجاور اندازه گیری می شود

3.34 طول ورقه شبکه جوش شده L
بلندترین اندازه ورق شبکه جوش که بدون در نظر گرفتن جهت تولید می¬باشد.

3.35 عرض ورق شبکه جوش شده B
کوتاهترین اندازه ورق شبکه جوش شده که بدون در نظر گرفتن جهت تولید می¬باشد.

3.36 خرپای میلگردی استاندارد
خرپای میلگردی¬ای که براساس شرایط مشخصی تولید شده و در انبار موجود می¬باشد.

3.37 خرپای میلگردی هدفمند
خرپای میلگردی¬ای که براساس مشخصات خاص مشتری تولید شده است.

3.38 میلگرد پایین
مجموعه ای از آرماتورهای فولادی طولی واقع شده در بخش پایین یک خرپای میلگردی
نکته: آرماتورهای فولادی طولی مصرفی در قسمت پایین( آرماتور پایینی) می توانند پیوسته یا ناپیوسته باشند.

3.39 میلگرد بالا
آرماتورهای تقویتی طولی واقع شده در قسمت بالای یک خرپای میلگردی فولادی که، آرماتور فولادی یا ورق فولادی می¬باشد.

3.40 زیگزاگ
آرماتورهای فولادی متصل کننده میلگرد پایینی در خرپای میلگردی می¬باشد.
نکته: زیگزاگ¬ها در حالت پیوسته ، منحنی های موزون و در حالت ناپیوسته ، عناصر مستقل می سازند

3.41 طول خرپای میلگردی L
طول کلی یک خرپای میلگردی 

3.42 ارتفاع طراحی یک خرپای میلگردی H1
فاصله میان پایین ترین نقطه میلگرد پایینی و بالاترین نقطه میلگرد بالایی می¬باشد.

3.43 ارتفاع کلی یک خرپای میلگردی H2
فاصله میان پایین ترین نقطه و بالاترین نقطه یک خرپای میلگردی می¬باشد.

3.44 برآمدگی خرپای میلگردی u1، u2
طول زیگزاگ¬های بیشتر از میلگرد بالایی (u1) یا میلگرد پایینی (u2) می¬باشد.

3.45 عرض طراحی یک خرپای میلگردی B1
فاصله میان نقاط خارجی میلگرد پایینی می¬باشد. 

3.46 عرض کلی یک خرپای میلگردی B2
فاصله میان نقاط  خارجی یک خرپای میلگردی می¬باشد.

3.47 گام زیگزاگ¬ها Ps
فاصله معادل بین نقاط اتصال متوالی زیگزاگ¬ها با میلگردهای طولی می¬باشد.

3.48 شیب زیگزاگ¬ها v
زاویه بین یکی از زیگزاگ¬ها با محور طولی خرپای میلگردی در صفحه زیگزاگ در وسط ارتفاع یک خرپای میلگردی

3.49 طبقه بندی  فنی
خصوصیات عملکردی تعریف شده هرنوع میلگرد فولادی که توسط شماره محصول منحصربفرد مشخص شده است.

3.50 رده آرماتور تقویتی
گرید فولاد تعریف شده توسط مقاومت تسلیم  خصوصیات آن و الزامات چکش خواری
رده فولادی که خصوصیات آن براساس مقاومت تسلیم و الزامات برخی (کرنش) تعریف شده است.

4. نماد ها
نمادهای به کار رفته در این استاندارد در جدول 1 فهرست شده اند.
نکته: برای مقایسه نماد های به کار رفته در این استاندارد با موارد به کار رفته در EN 1992-1-1 و EN 1992-1-2 ، به ضمیمه E رجوع شود.

5. انتخاب ها
5.1 میلگرد، کلاف و محصولات بازشده از کلاف(فرآوری شده)
محصولات پوشش داده شده توسط این استاندارد باید با اطلاعات زیر انتخاب شوند:
a) شرح شکل محصول (یعنی میلگرد، کلاف، محصول باز شده از کلاف)
b) شماره این استاندارد 
c) ابعاد اسمی محصول
d) طبقه بندی فنی

5.2 شبکه جوش شده
شبکه جوش شده باید با اطلاعات زیر انتخاب شود:
a) انتخاب شکل محصول (شبکه جوش شده)
b) شماره این استاندارد 
c) ابعاد اسمی محصول (ابعاد سیم ها، ابعاد ورق، گام سیم ها، برآمدگی ها)
d) طبقه بندی (های) فنی فولاد
نکته 1: بطور گسترده طراحی¬های خاصی برای شرح شبکه جوش شده استاندارد به کار می روند. آرایش کشش-های مربوطه را می توان از اطلاعات جداول اختصاصی تولیدکنندگان دریافت کرد.
نکته 2: شبکه جوش شده هدفمند را می توان با استفاده از علایم داده شده در شکل 1 یا توسط یک تصویر با ابعاد کامل شرح داد و باید توسط مصرن کننده شناسایی شود.

راهنما
NL تعداد سیم های طولی
PL گام سیم های طولی
dL قطر سیم های طولی
Nc تعداد سیم های عرضی
Pc گام سیم های عرضی
dc قطر سیم های عرضی
L طول سیم طولی
B طول سیم عرضی
u1 بیرون¬آمدگی سیم های طولی
u2 بیرون¬آمدگی سیم های طولی
u3 بیرون¬آمدگی سیم های عرضی
u4 بیرون¬آمدگی سیم های عرضی
شکل 1: خصوصیات هندسی شبکه جوش شده هدفمند

5.3 خرپاهای میلگردی
خرپاهای میلگردی ( شکل 2) با اطلاعات زیر تعیین می شوند:
a) انتخاب شکل محصول و یا نام محصول (خرپای میلگردی)
b) شماره این استاندارد 
c) ارتفاع طراحی خرپای میلگردی
d) ابعاد اسمی میلگرد بالایی، زیگزاگ و میلگرد پایینی
e) رده بندی فولاد برای میلگرد بالایی،زیگزاگ و میلگرد پایینی
نکته: خرپاهای میلگردی را می توان با استفاده از علائم داده شده در شکل 2 یا توسط یک تصویر با ابعاد کامل شرح داد و باید توسط مصرف کننده شناسایی شود.

 

6. تولید فولاد و فرآیندهای آن
6.1 تولید کننده فولاد براساس صلاحدید خود فرایند ذوب و روش اکسیدزدایی فولاد را انتخاب می¬کند.
6.2 تولید کنده براساس صلاحدید خود فرایندتولید کلاف و میلگردها را انتخاب می¬کند و باید در صورت درخواست خریدار به او گزارش دهد.
6.3 مرحله باز کردن و فرآوری دوباره کلاف، باید توسط ماشین¬آلات مخصوص این¬کار انجام پذیرد.
6.4 تولید آرماتور فولادی با نورد دوباره محصول نهایی(مانند ورق¬ها و ریل¬ها) مجاز نیست.
6.5 تمامی شبکه جوش شده باید بصورت کارخانه¬ای ساخته شده توسط دستگاه جوش داده شوند. اتصال میلگردهای طولی وعرضی برای¬اینکه بتواند مقاومت برشی مشخصی داشته باشند باید با استفاده از جوش مقاومتی تولید شوند.
در شبکه جوش شده می¬تواند در هر سمت از رده میلگرد(سیم).
شبکه جوش شده با دوسیم باید فقط در یک جهت از دو سیم استفاده شود.
6.6 تمامی خرپاهای میلگردی باید درکارخانه ساخته شود و در آن می¬توان از میلگرد کلاف یا ورق( برای بالهای بالایی و پایینی) استفاده نمود. در محل اتصال زیگزاگ¬ها با یال¬های بالا و پایین باید از روش جوش مقاومتی یا روش قلاب¬بافی مکانیکی برای بدست آوردن مقاومت برشی مشخص استفاده کرد.

7. مشخصات عملکرد
7.1 جوش پذیری و ترکیبات شیمیایی
7.1.1 جوش پذیری براساس دو ویژگی تعیین می شود:

- کربن معادل
- محدودیت در مقدار عناصر شیمیایی موجود
7.1.2 حداکثر مقدار هر عنصر و کربن معادل نباید از مقادیر داده شده جدول 2 بیشتر شود.
7.1.3 مقدار کربن معادل Ceq باید با استفاده از فرمول زیر محاسبه شود:

به طوری که
نمادهای عناصر شیمیایی نشان دهنده محتوای آن‌ها در درصدی از حجم است.
نکته: برای راهنمایی جوش کاری آرماتور فولادی به  prEN ISO 17660 رجوع شود.

7.1.4 دوام محصولات  بر طبق این استاندارد  توسط ترکیب شیمیایی مشخص شده در جدول 2، عرضه شده است.

7.2 خصوصیات مکانیکی
7.2.1 عمومی
براساس این استاندارد، مقدار مشخصه حد بالا یا پایین حدود آماری که 90% احنمال آن وجود داشته باشد (1 – α = 0.90) که 95% (p = 0.95) یا 90% (p = 0.90) مقادیر برابر کران پایین یا بیشتر آن و یا برابر کران بالا یا کمتر از آن هستند (رجوع شود به جدول 16 و 17). این تعریف اشاره به سطح کیفیت دراز مدت تولید دارد.

7.2.2 شرایط آزمایش
شرایط آزمایش در جدول 3 مشخص خواهد شد.
7.2.3 مشخصات  کششی
7.2.3.1 مقدارهای مشخص شده برای مشخصات کششی (Re, Rm/Re, Agt و در صورت نیاز Re,act/ Re,nom) باید با مقدار مشخصه تعیین شده متناظر با p = 0.95 برای Re و p = 0.90 برای Agt، Rm/Re و Re,act/Re,nom) باشد.
7.2.3.2 مقادیر Re و Rm باید با استفاده از سطح مقطع اسمی محصول محاسبه شوند.
7.2.3.3 برای مقاومت تسلیم (Re)، مقاومت تسلیم بالا (ReH) باید اعمال شود. اگر پدیده تسلیم وجود نداشته باشد، مقاومت اطمینان 0.2%(Rp0,2) باید تعیین شود.

7.2.4 نیروی برشی مفاصل گیر دار یا جوش شده یا قلاب شده
7.2.4.1 شبکه جوش شده
مقدار نیروی برشی قابل تحمل در مفاصل جوش شده در شبکه¬های جوش شده (Fs )باید یک مقدار حداقلی باشد. این مقدار حداقلی ( Fs ) نباید کمتر از 0.25 × Re ×An باشد که در آن Re مقاومت تسلیم سیم¬ها و An سطح مقطع اسمی یکی از دو مورد زیر است:
a) سیم بزرگتر در مفصل در یک شبکه جوش شده تک سیم
b) یکی از دو سیم دوقلو در یک شبکه جوش شده سیم دوقلو (سیم های دوقلو در یک جهت هستند)
7.2.4.2 خرپاهای میلگردی
7.2.4.2.1 مفاصل جوش شده
مقدار نیروی برشی قابل تحمل در یک جوش نقطه¬ای در خرپای میلگردی(FW ) باید حداقل مقدار باشد. حداقل مقدار مشخص شده Fw نباید کمتر از کمترین مقدار روابط زیر باشد :
 
یا
 
برای ارزیابی نتیجه آزمایش برای نیروی برشی، ضروری است که تعداد نقاط جوشی که بارگذاری شده¬اند و در لحظه واحد گسیخته شده اند ثبت شود.
نکته: ضمیمه A مثال هایی از نقاط جوش در یک مفصل را ارائه داده است.

7.2.4.2.2 مفاصل گیر دار
مفاصل گیردار تنها برای متصل کردن یال تحتانی و  زیگزاگ¬ها به کار می روند. مقدار تعیین شده برای نیروی برشی یک مفصل گیر دار در خرپاهای میلگردی یعنی Fd باید حداقل مقدار باشد. حداقل مقدار مشخص شده نباید کمتر از مقدار زیر باشد :
 
7.2.5 مقاومت خستگی
در صورتی که محصول تحت آزمایش خستگی با نیروی محوری کنترل شده در دامنه تنش نوسانی قرار گیرد، باید تعداد مشخصی از سیکل های تنش را تحمل کند. تنش باید به صورت سینوسی در محدوده مشخص شده تنش بین 2σa تا σmax تغییر کند.
نکته: 2σa و σmax باید بر اساس سطح مقطع اسمی میلگرد، میله یا سیم بیان شوند.

7.2.6 سازگاری برای خمش
7.2.6.1 سازگاری برای خمش باید توسط آزمایش خمش و یا آزمایش خمش مجدد تعیین شود.
7.2.6.2 آزمایش خمش در صورت نیاز باید بر طبق EN ISO 15630-1 با حداقل زاویه خمش 180 درجه اجرا شود.
پس از آزمایش، محصولات نباید ترک و یا گسیختگی از دید فرد با چشم مسلح یا غیرمسلح نشان دهند. قطر میله محور استفاده شده برای آزمایش خمش نباید بیشتر از حداکثر قطر مرتبط مشخص شده در جدول 4 باشد.
7.2.6.3 در صورت نیاز آزمایش خمش مجدد باید بر طبق EN ISO 15630-1 اجرا شود.
نمونه های آزمایش باید حداقل 90 درجه حول یک میله محور دارای قطر کمتر از حداکثر قطر مرتبط مشخص شده در جدول 5 خم شوند، پس از مدتی دوباره در جهت عکس به میزان حداقل 20 درجه خم شوند.
پس از آزمایش، نمونه نباید هیچ‌گونه نشانی از شکستگی یا ترک قابل دید توسط یک فرد با چشم مسلح یا غیرمسلح داشته باشد باشد.

7.4 هندسه سطح و مقاومت چسبندگی(مابین فولاد و بتن)
7.4.1کلیات
براساس این استانداردمحصولات فولادی دندانه دار و آج دار مورد نظر بر مبنای هندسه سطح، به واسطه  چسبندگی که با بتن به دست آورده اند، معرفی می شوند.
الزامات مورد نیاز چسبندگی آرماتورهای فولادی آج دار و دندانه دار با بتن باید بر اساس هندسه سطح باشد.
همچنین الزامات مورد نیاز چسبندگی آرماتورهای فولادی آج دار و دندانه دار را می توان از آزمایش های چسبندگی مناسب تعیین نمود (به ضمیمه های C و D). معیارهای ارزیابی این آزمایش ها نیز باید همانند معیارهای داده شده در بعنوان مثال ، مشخصات مناسب محصول یا استاندارد طراحی ، داده شوند. در این حالت، مقرراتی نیز باید برای برقراری الزامات کنترل تولید کارخانه برای هندسه سطح مبتنی بر نتایج آزمایش چسبندگی داده شود.

7.4.2 هندسه سطح فولاد آج دار
7.4.2.1 کلیات
فولاد های آج دار توسط ابعاد، تعداد و پیکربندی آج های عرضی و طولی توصیف می شوند. محصولات باید دو یا چند ردیف آج عرضی داشته باشند که به طور یکنواخت حول محیط مقطع توزیع شده باشند. در هر ردیف، آج ها باید به دارای فواصل یکنواخت باشند. آج های طولی نیز ممکن است استفاده شده باشند.
مثالی از یک فولاد آج دار در شکل 3 داده شده است.
فولاد آج دار بر طبق این استاندارد باید الزامات داده شده در 7.4.2.2 را برآورده کند.
شاخصه های آج باید توسط مساحت نسبی آج fR یا ترکیبی از فاصله آج ها، ارتفاع آج و شیب آج مربوط به آج های عرضی یا هر دو معیار مشخص شود.
اندازه گیری شاخصه های آج و fR باید بر طبق EN ISO 15630-1 اجرا شود.
7.4.2.2 آج های عرضی باید یک شکل هلالی داشته باشد و به طور یکنواختی در هسته محصول ادغام شوند.
7.4.2.2.3 تصویر آج های عرضی باید طوری دور محصول را پوشش دهند که حداقل بیش از 75% از قطر اسمی میلگرد باشد.
7.4.2.2.4 شیب دیواره جانبی آج عرضی (α) باید بیشتر یا مساوی 45 درجه باشد و گذار از آج به هسته محصول باید به صورت مدور باشد.

7.4.2.3 آج های طولی
در جاهایی که آج های طولی وجود دارند، ارتفاع آن‌ها نباید بیشتر از 0.15d شود به طوری که d قطر اسمی محصول است.

7.4.3 هندسه سطح فولاد دندانه دار
7.4.3.1 کلیات
فولاد های دندانه دار براساس ابعاد، تعداد و پیکربندی دندانه ها معرفی می شوند.  فولاد های دندانه دار باید دارای حداقل دو ردیف با توزیع دندانه های یکنواخت باشند. دندانه زاویه شیب دیواره جانبی را با محور میلگرد، میله و سیم شکل می دهد.
بعنوان مثال یک فولاد دندانه دار در شکل 4 نشان داده شده است.
7.5 تایید خصوصیات عملکرد
برای تایید خصوصیات عملکردی، روشهای آزمایش مطابق با بند 9 باید اعمال شوند.

8. ارزیابی مطابقت با استانداردها
8.1 کنترل تولید کارخانه
8.1.1 کلیات
براساس این استاندارد، آرماتورهای فولادی باید بصورت پیوسته تحت سیستم دائمی کنترل تولید در داخل کارخانه باشد که تضمین کننده سطح اطمینان به مطابقت محصول نهایی می¬باشد.
سیستم کنترل تولید باید شامل ارزیابی خصوصیات تعیین شده در بند 8.1.2 و 8.13 باشد.
تولیدکنندگانی که دارای سیستم کنترل تولید کارخانه بر مبنای EN ISO 9001 می¬باشند باید الزامات این استاندارد را مورد ملاحظه قرار می دهد ، تا الزامات کنترل تولید کارخانه براساس این استاندارد باشد.

8.1.2 نمونه گیری و آزمایش محصولات نهایی
8.1.2.1 تایید خصوصیات استاندارد
برای تایید خصوصیات استاندارد، نمونه گیری و آزمایش باید همانند موارد مشخص شده در 8.1.2.1.1 تا 8.1.2.1.4 انجام شود.

8.1.2.1.1 میلگرد ها و کلاف ها
نمونه آزمایش باید مذاب یا بخشی از کمیت آن مذاب باشد.
مقدار آزمایش باید به صورت زیر باشد:
a) برای ترکیب شیمیایی باید یک آزمایش در هر نمونه انجام گیرد. ترکیب شیمیایی (براساس آزمایش مواد مذاب) فولاد باید توسط تولید کننده فولاد تعیین شود.
b) برای آزمایش های خمش یا خمش مجدد، جرم در هر متر و هندسه سطح، باید برای هر آزمایش از هر نوع نمونه و هرقطر اسمی نمونه برداری صورت گیرد.
c) برای آزمایش های کشش، یک نمونه آزمایش در هر 30t با حداقل سه نمونه در هر بار آزمایش و هرقطر اسمی، باید انتخاب شود.
نتایج آزمایش باید بر طبق 8.1.3 ارزیابی شوند.

8.1.2.1.2 محصولات بازفرآوری شده از کلاف
فرآوری سازی  محصولات به صورت کلاف باید به صورت یک روش مستند (FPC مناسب) عمل کند تا تضمین کننده برآورده شدن الزامات شاخصه های مشخص شده خصوصیات مناسب محصول برای محصولات بازفرآوری شده از کلاف باشد. این روش حداقل شامل موارد زیر است:
a) بازرسی بصری برای آسیب به هندسه سطح هر کلاف فرآوری شده انجام پذیرد.
b) حداقل در هر دو روز یک نمونه اندازه¬گیری هندسه سطح و برای هر اندازه انجام گیرد.
c) از هر نوع دستگاه (غلتکی یا چرخشی) حداقل یک نمونه در هر هفته از یک یا دو اندازه فراوری شده برای آزمایش کشش نمونه برداری صورت گیرد. نمونه گیری باید به گونه ای باشد که تمام دستگاه ها و اندازه ها را در یک دوره شش ماهه پوشش دهد. تنها یک نمونه را می توان از هر کلاف گرفت.
نکته: آزمایش را می توان توسط فراوری کننده با استفاده از منابع خود وی (داخلی یا خارجی) یا توسط فراوری کننده با همکاری تولید کننده کلاف انجام داد. آزمایشات را نمی توان همانند آزمایشات رایج دید بلکه می توان به عنوان آزمایش پایه ای برای ارزیابی سطح کیفیت دراز مدت (LTQL) دید که در 8.5 شرح داده شده است.

8.1.2.1.3 شبکه جوش شده
هر آزمایش باید برای هریک از ورق های با ترکیبات یکسان براساس رده¬های مختلف تقویتی و قطر های تولید شده بر روی دستگاه جوش یکسان با حداکثر جرم 50 تن انجام گیرد.
برای تایید خصوصیات، نمونه¬برداری را می¬توان براساس جدول 9 انجام داد. این نمونه ها را می توان به انتخاب تولید کننده یا بر روی یک ورق یا ورق های متفاوت انجام داد.
تمامی ابعاد مشخص شبکه جوش شده (طول ، عرض ، گام و برآمدگی) (به 7.3.5 مراجعه شود) باید اندازه گیری شود.
ترکیب شیمیایی (آزمایش مواد مذاب) ماده باید توسط تولید کننده فولاد تعیین شود. مطابقت نتایج باید بوسیله تولید کننده شبکه جوش شده تائید شود که در آن باید شامل لیست ترکیبات شیمیایی (در صورت درخواست خریدار) ذکر گردد.
8.1.2.1.4 خرپاهای میلگردی
هر آزمایش ازبرای هریک از خرپاهای میلگردی با ترکیبات یکسان ، براساس رده¬های مختلف تقویتی و قطر های تولید شده بر روی یک دستگاه جوش یکسان با حداکثر جرم 50 تن انجام گیرد.
نمونه ها را می توان در صورت داشتن هر گونه تغییر در ابعاد ، مواد سازنده یا رده¬بندی¬های مختلف فولاد به کار رفته و حداقل یک بار در هر روز تولید از هر دستگاه نمونه¬برداری کرد.
برای هر ترکیب از قطر های اسمی، اصلاحات در ارتفاع و طول خرپای میلگردی بر تعداد نمونه های گرفته شده تأثیر نمی گذارد. تعداد نمونه های میلگردهای بالا و پایین و زیگزاگ¬ها درهر واحد آزمایش در جدول 10 داده شده است.
تمام ابعاد مشخص شده خرپای میلگردی (طول، ارتفاع، عرض، گام) (براساس بند 7.3.6) را باید اندازه¬گیری کرد..
8.1.4 قابلیت ردیابی
دسته های تحویل شده و در صورت نیاز داده های تولیدی آن‌ها باید امکان شناسایی و قابلیت ردیابی به تولید کننده را داشته باشد. تولید کننده باید سوابق لازم برای شناسایی محصولات خود و اسناد تحویل آنها را تهیه و نگهداری کند.
نکته: سوابق باید توسط پردازشگر بر طبق مقررات ملی نگهداری شوند.

8.2 آزمایش نوع اولیه
نمونه ها را باید به طور تصادفی از مواد تولید ارائه شده جهت آزمایش انتخاب شوند. مراقبت هایی جهت تضمین اینکه نمونه های انتخابی منعکس کننده خصوصیات ماده مورد آزمایش باشد ، باید انجام شود . آزمایشات باید بر روی کل سطح مقطع محصول اجرا شوند. هر گونه آماده سازی نمونه باید بر طبق EN ISO 377 باشد. 


8.2.1 خصوصیات استاندارد 
8.2.1.1 میلگرد ها و کلاف ها
برای هر یک از فرایند تولید ، تعداد و نوع آزمایشات باید بر طبق جدول 11 باشند و زمان بندی آزمایش ها باید بر طبق جدول 12 باشد.
8.2.1.2 محصولات باز فراوری شده از کلاف
محصولات باید بر طبق جدول 12 از هر نوع دستگاه (غلتکی یا چرخشی) de-coiler و از هر روند تولید کلاف نمونه گیری و آزمایش شوند. نمونه ها باید برای آزمایش از یک کلاف از بزرگترین و کوچکترین قطر های تولید شده انتخاب شود.

8.2.1.3 شبکه جوش شده
محصولات باید از هر دستگاه نمونه گیری و آزمایش شوند.
برای هر روند تولید، نوع و تعداد آزمایشات برای آزمایش نوع اولیه باید همانند جدول 13 باشد و زمان بندی آزمایش باید طبق جدول 14 باشد.

8.2.1.4 خرپای میلگردی
نمونه گیری و آزمایش از محصولات باید از ترکیبات متفاوت قطرهای آرماتور فولادی که نشان دهنده محدوده اندازه تولید کننده است، انجام شوند.
آزمایش ها باید بر روی نمونه های انتخاب شده از 3 واحد آزمایش انجام شوند (رجوع شود به 8.1.2.1.4).
برای هر واحد آزمایش، برای آزمایش نوع اولیه، تعداد نمونه ها تعریف شده در جدول 15 باید آزمایش شود.
8.2.2 آزمایش خستگی
8.2.2.1 میلگرد ها و کلاف ها
در جایی که مشخصات محصول نیازمند عملکرد خستگی باشند، 5 نمونه برداری باید از میلگرد ها یا کلاف های متفاوت بر طبق جدول 11 انجام شود.



8.2.2.2 محصولات باز فراوری شده از کلاف
در جایی که مشخصات محصول نیازمند عملکرد خستگی باشند، 5 نمونه برداری باید از هر محل تولید از یک نوع دستگاه باز فرآوری کلاف از بزرگ‌ترین قطر تولیدی انجام شود.

8.2.2.3 شبکه جوش شده
در جایی که مشخصات محصول نیازمند عملکرد خستگی باشند، 5 نمونه برداری شامل یک جوش باید از سیم های متفاوت با قطر اسمی یکسان بر طبق جدول 13 گرفته شود.

8.2.2.4 خرپای میلگردی
آزمایش خستگی برای خرپای میلگردی لازم نیست.

8.3 نظارت پیوسته کنترل تولید کارخانه و آزمایش بازرسی
8.3.1 عمومی
هدف نظارت پیوسته به ترتیب زیر است:
a) تائید این که سیستم کنترل تولید کارخانه همچنان مطابق با الزامات 8.1 می باشد.
b) انتخاب نمونه ها از آزمایش بازرسی بر طبق 8.3.2
نظارت پیوسته باید به صورت زیر اجرا شود:
c) بازرسی سیستم کنترل تولید کارخانه برای تایید ادامه عملکرد رضایت بخش آن
d) نمونه گیری و آزمایش همانند بخش 8.3.2



8.3.2 آزمایش بازرسی نمونه های گرفته شده در کارخانه
8.3.2.1 میلگرد ها و کلاف ها
8.3.2.1.1 خصوصیات استاندارد
خصوصیات استاندارد باید توسط نمونه گیری و آزمایش محصول همانند موارد تعریف شده در جداول 11 و 12 تایید شوند. آزمایشات باید بر روی نمونه های گرفته شده به طور تصادفی از هر خط روند تولید انجام شوند. نمونه ها باید به گونه ای انتخاب شوند که حداکثر تعداد اندازه ها در طی مدت 5 سال آزمایش شوند.

8.3.2.1.2 خستگی
در جایی که مشخصات محصول نیازمند عملکرد خستگی باشند، هر ساله 5 نمونه باید از میلگرد ها یا کلاف ها متفاوت با قطر یکسان نمونه گرفته شود. نمونه برداری باید به گونه ای انجام شود که حداکثر تعداد و گستره قطر ها را در محدوده قطری تولید کننده در طی دوره 5 ساله پوشش دهد.

8.3.2.2 محصولات باز فراوری شده از کلاف
8.3.2.2.1 خصوصیات استاندارد
نمونه ها باید از یک کلاف و قطر پردازش شده برای هر فرایند صاف سازی انتخاب شوند. زمان بندی آزمایش باید بر طبق جدول 12 باشد.
نکته: نمونه ها باید به گونه ای باشند که تمام دستگاه ها و اندازه ها در یک دوره زمانی 24 ساعته پوشش داده شوند.

8.3.2.2.2 خستگی
در جایی که مشخصات محصول نیازمند عملکرد خستگی باشند، هر ساله 5 نمونه باید از هر محل تولید از یک دستگاه باز فرآوری کلاف و از بزرگ‌ترین قطری که فراوری می شود، گرفته شود. نمونه گیری باید به گونه ای انجام شود که حداکثر تعداد و گستره قطر ها را در محدوده قطری تولید کننده در طی دوره 5 ساله پوشش دهد.

8.3.2.3 شبکه جوش شده
8.3.2.3.1 خصوصیات استاندارد
خصوصیات استاندارد باید توسط نمونه گیری و آزمایش محصول همانند موارد تعریف شده در جداول 13 و 14 بررسی شوند. آزمایشات باید بر روی نمونه های گرفته شده به طور تصادفی از هر خط روند تولید انجام شوند. نمونه ها باید به گونه ای انتخاب شوند که حداکثر تعداد اندازه ها و محدوده اندازه تولید کننده را در طی مدت 5 سال پوشش دهند.

8.3.2.3.2 خستگی
در جایی که مشخصات محصول نیازمند عملکرد خستگی باشند، هر ساله 5 نمونه باید از سیم ها تولید شده از هر روند تولید نمونه گیری شود. نمونه گیری باید به گونه ای انجام شود که تضمین کننده  انتخاب حداکثر تعداد و گستره اندازه ها در طی محدوده قطر تولید کننده در طی دوره 5 ساله باشد.

8.3.2.4 خرپای میلگردی
8.3.2.4.1 خصوصیات استاندارد
خصوصیات استاندارد باید توسط نمونه گیری و آزمایش محصول همانند موارد تعریف شده در جدول 15 بررسی شوند. آزمایشات باید بر روی نمونه های گرفته شده به طور تصادفی از هر خط روند تولید انجام شوند. نمونه ها باید به گونه ای انتخاب شوند که حداکثر تعداد اندازه ها و محدوده اندازه تولید کننده را در طی مدت 5 سال پوشش دهند.

8.3.2.4.2 خستگی
آزمایش خستگی خرپای میلگردی نیاز نیست.

8.4 ارزیابی، گزارش دهی و اقدام
8.4.1 آزمایش نوع اولیه
برای هر برنامه آزمایش، ارزیابی آماری از نتایج آزمایش باید با استفاده از شیوه های مناسب انجام شود.
اگر نتایج برای خصوصیات استاندارد یا خستگی نشان دهد که تولید با الزامات مطابقت ندارد، آنگاه تائیدیه برای تولید بر طبق این استاندارد اروپایی نباید به تولید کننده داده شود. اقدامات مناسب باید توسط تولید کننده انجام شود تا نواقص متذکر شده برطرف شود. اقدامات بستگی به نوع و اهمیت نقص ذکر شده دارد ولی می تواند شامل تغییرات تولید و شرایط بازرسی باشد.

8.4.2 نظارت پیوسته
برای هر برنامه آزمایش به استثنای مواد باز فرآوری شده از کلاف ، ارزیابی آماری نتایج باید با استفاده از شیوه های مناسب انجام شوند. نتایج شامل تحلیل آماری نتایج باید در گزارش بازرسی نظارت ثبت شود.
نتایج ارزیابی سطح کیفیت دراز مدت تولید کننده باید هر شش ماه بررسی شود.
اگر نتایج برای خصوصیات استاندارد، خستگی یا سطح کیفیت درازمدت نشان دهد که تولید با الزامات تطابق ندارد، اقدامات مناسب باید انجام شود. اقدامات بستگی به نوع و اهمیت نقص های متذکر شده دارد و می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تشدید کنترل تولید کارخانه (افزایش فراوانی آزمایش)
-تغییر شرایط تولید
- افزایش فراوانی بازرسی نظارتی

8.4.3 خصوصیات استاندارد
برای هر دو آزمایش نوع اولیه و نظارت پیوسته، در صورتی که الزامات آزمایش مشخصات محصول را برآورده کنند خصوصیات محصولات باید مطابق با الزامات فرض شوند.

8.4.4 آزمایش خستگی
در جایی که مورد نیاز مشخصات محصول باشد ، هم برای آزمایش نوع اولیه و هم نظارت پیوسته، در صورتی که محصول بارگذاری تعداد چرخه مورد نیاز توسط مشخصات را تحمل کند ، باید مطابق با این استاندارد اروپایی فرض شود. در صورت هر گونه خرابی، اگر شروع خرابی از یک نقص منحصر به فرد به نمونه آزمایش شروع شده باشد و یا در حیطه مجاور به گیره های دستگاه آزمایش باشد ، آزمایش باید نامعتبر در نظر گرفته شود ؛ در این حالت یک آزمایش دیگر باید انجام شود ( رجوع شود به EN ISO 15630-1).
اگر معیارهای ذکر شده در بالا برآورده نشوند، مجموعه دیگری از پنج قطعه مورد آزمایش باید مطابق با اندازه اسمی ارائه شده انتخاب شوند. اگر معیارها برای این مجموعه تکمیلی برآورده شوند، ماده باید مطابق با این استاندارد اروپایی فرض شود. در غیر این صورت، تحقیقی باید انجام شود و اندازه گیری های مناسب گرفته شود.
9.3 خرپای میلگردی
آزمایش کشش برای تعیین Re، Rm/Re و Agt، اندازه گیری هندسه سطح و مساحت نسبی آج یا دندانه fR یا fP، تعیین انحراف از جرم اسمی در واحد متر و روشهای تحلیل شیمیایی باید بر طبق EN ISO 15630-1 باشد. برای اندازه گیری نیروی برشی مفاصل جوش شده یا گیر دار در خرپای میلگردی،  روش های ضمیمه B باید اعمال شوند. به جدول 3 رجوع شود.

10. شناسایی تولید کننده  و طبقه بندی فنی
نکته: برای نشان CE رجوع شود به ضمیمه ZA.

10.1 میلگرد
10.1.1 شناسایی تولید کننده
10.1.1.1 فولاد های دندانه دار یا آج دار
10.1.1.1.1 هر آرماتور فولادی باید دارای یک ردیف دندانه یا آج باشد، نشانه ای که مشخص کننده ساخت است. این نشانه باید در فواصل کمتر از 1.5 متر تکرار شود.

10.1.1.1.2 نشانه باید شامل موارد زیر باشد:
a) نماد نشان دهنده آغاز نشانه
b) سیستم عددی شناسایی کننده تولید کننده متشکل از شماره کشور مبدأ و شماره ساخت است.

10.1.1.1.3 سیستم عددی شناسایی کشور مبدأ و ساخت باید از یکی از روشهای زیر استفاده کند:
a) تعداد آج ها یا دندانه های معمولی میان آج ها یا دندانه های عریض شده (برای مثال به شکل 5 رجوع شود)
b) تعداد آج ها یا دندانه های معمولی میان آج ها یا دندانه های غایب
c) تعداد روی سطح میلگرد
d) نشانه های دندانه دار یا حک شده دور فولاد با تعداد آج ها یا دندانه های معمولی میان آن‌ها
10.2.3 علاوه بر این، یک نشانه دیگر باید در آغاز نشانه محصول که برای نمایش ساخت محصول بصورت کلاف است ، اضافه شود. نشانه اضافی باید به صورت یکی از موارد زیر باشد:
a) در جایی که سیستم نشانه گذاری از دندانه ها یا آج های عریض شده استفاده می کند، نشانه اضافی باید یک آج یا دندانه عریض شده اضافی در ابتدای محصول باشد.
b) در جایی که روش نشانه گذاری از دندانه ها یا آج های غایب استفاده می کند، نشانه اضافی باید یک آج یا دندانه غایب در ابتدای محصول باشد.
c) هنگامی که سیستم نشانه گذاری از اعداد استفاده می کند، نشانه اضافی باید یک C باشد.
d) هنگامی که نشانه ها بر روی سطح حک می شوند، نشانه اضافی باید دو نشانه میان یک جفت آج معمولی باشد که بلافاصله پس از آغاز شماره محصول جای داده شده است.

10.3 محصول باز فرآوری شده از کلاف
10.3.1 علاوه بر شناسه تولید کننده که بر روی محصول حک شده است، یک نشانه شناساگر de-coiler باید بر روی محصول باشد یا بر روی یک برچسب قابل چسباندن چاپ شود.
10.3.2 شماره محصول باید بر روی محصول پیش از باز فرآوری کلاف توسط دستگاه نورد یا پردازشگر اعمال شود.

10.4 شبکه جوش شده
علاوه بر نشانه های تولید کننده و محصول اعمال شده بر روی تک تک سیم ها ، برچسبی باید به دسته ای از شبکه های جوش شده چسبانده شود که نشان دهنده تولید کننده شبکه جوش شده و طبقه بندی های فنی محصول باشد.

10.5 خرپای میلگردی
علاوه بر نشانه های تولید کننده و محصول اعمال شده بر روی تک تک سیم ها ، برچسبی باید به خرپای میلگردی چسبانده شود که نشان دهنده تولید کننده خرپای میلگردی و طبقه بندی های فنی محصول باشد.

11. تایید خصوصیات مکانیکی در حالت اختلاف نظر
11.1 هر گاه که تعیین ویژگی مشخص شده در این استاندارد اروپایی به عنوان مقدار مشخصه، اختلاف نظری را ایجاد کند، مقدار را می توان توسط انتخاب و آزمایش سه نمونه از تکه های متنوع از دسته تحت بررسی تائید کرد.
اگر یک نتیجه آزمایش کمتر از مقدار مشخصه تعیین شده باشد، هم نمونه آزمایش و هم روش آزمایش باید به طور دقیقی بررسی شوند. اگر خرابی موضعی در قطعه آزمایش وجود داشته باشد یا دلیل برای بروز خطا در آزمایش وجود داشته باشد، نتیجه آزمایش را باید نادیده گرفت. در این حالت، یک آزمایش دیگر باید انجام شود.
اگر سه نتیجه آزمایش معتبر معادل یا بیشتر از مقدار مشخص تعیین شده باشد، دسته باید مطابق با این استاندارد اروپایی فرض شود.
در صورتی که الزامات 11.2 اعمال نشوند.

11.2 اگر 11.1 برآورده نشود، 10 نمونه آزمایش دیگر باید از محصولات مختلف در دسته انتخاب شوند.
دسته باید در صورتی مطابق با این استاندارد فرض شود که میانگین نتیجه آزمایش 10 نمونه بیشتر از مقدار مشخصه باشد و مقادیر جداگانه بزرگتر از مقدار حداقل و کوچکتر از مقدار حداکثر مشخصات مرتبط محصول باشند. در صورتی که دسته رد نشود.
ضمیمه B (الزامی)
روش های آزمایش برای خرپای میلگردی


B.1 عمومی
خصوصیات یال ها و قطر ها به استثنای ابعاد (به B.2 رجوع شود) و نیروی برشی مفاصل که در B.3 تا B.7 شرح داده شده است، باید بر طبق EN ISO 15630-1 تعیین شوند.

B.2 اندازه گیری ابعاد خرپای میلگردی
B.2.1 نمونه آزمایش
نمونه آزمایش باید یک خرپای میلگردی در شرایط شبیه تحویل باشد.

B.2.2 تجهیزات آزمایش
ارتفاع، عرض و طول خرپای میلگردی باید با ابزار دقیق با قابلیت تشخیص 1 میلی متر یا بهتر اندازه گیری شود.

B.2.3 رویه اندازه گیری
خرپای میلگردی باید بر روی سطح تخت خوابانده شود. ارتفاع و عرض باید در نقطه میانی طول خرپای میلگردی تعیین شوند.
برای تعیین گام، فاصله پنج گام باید اندازه گیری شود و مقدار میانگین محاسبه شود.

B.3 آزمایش برش
B.3.1 آزمایش برش بر روی نقاط جوش
B.3.1.1 عمومی
روش آزمایش یکسان باید برای آزمایش نوع و کنترل تولید کارخانه به کار رود.
B.3.1.2 اصول روش های آزمایش
مقاومت جوش ها را می توان توسط یکی از دو روش تعیین کرد. انتخاب روش باید به صلاحدید تولید کننده باشد.
روش 1
اصول روش 1، یک آزمایش کششی است که بر روی یک یال خرپای میلگردی همانند شکل B.1 اعمال می شود. در این آزمایش، قطر خرپای میلگردی محدود می شود.
B.3.3.2 نگه‌دارنده
یک نگه‌دارنده مخصوص باید برای پشتیبانی قطر (روش 1) یا یال (روش 2) به کار برد. نگه‌دارنده باید در گیره های بالایی دستگاه آزمایش کشش ثابت شوند.
در حالت روش 1، نگه‌دارنده باید از خمش نمونه آزمایش در حین آزمایش جلوگیری کند.
در حالت روش 1، نگه‌دارنده باید از چرخش نمونه آزمایش در حین آزمایش جلوگیری کند.

B.3.4 نمونه آزمایش
نمونه آزمایش باید در نگه‌دارنده پیش یا پس از آنکه نگه‌دارنده در دستگاه آزمایش قرار داده شد، واقع شود.
نیروی کششی بر طول آزاد نمونه آزمایش اعمال می شود.
نرخ تنش باید همانند آزمایش های کشش در گستره الاستیک باشد.
حداکثر نیروی Fw و موقعیت شکست باید ثبت شود (همچنین رجوع شود به 7.2.4.2.1).
 
ضمیمه C (اطلاعاتی)
آزمایش چسبندگی برای آرماتور فولادی آج دار و دندانه دار – آزمایش تیر

C.1 محدوده استفاده
این  ضمیمه مشخص کننده روشی برای آزمایش مشخصات چسبندگی برای سیم ها و میلگرد های آج دار و دندانه دار است که به عنوان آرماتور فولادی در سازه های بتنی به کار می روند.
آزمایش تیر به منظور تعیین چسبندگی آرماتور فولادی انجام می شود و اساسی برای مقایسه میلگرد های آرماتوربندی و سیم ها با میلگردها و سیم های با قطر تقریبی یکسان و پیکربندی سطحی متفاوت انجام می شود.
روش آزمایش برای آرماتور فولادی در قطر های کمتر یا مساوی 32 میلی متر قابل اعمال است.
نکته: این روش بر اساس روش RILEM-recommendation RC5، آزمایش چسبندگی برای آرماتور فولادی است.
1. آزمایش تیر، ویرایش دوم ، 1982

C.2 مراجع اصولی
En 1766، محصولات و سیستم های محافظت و تعمیر سازه های بتنی- روشهای آزمایش- بتن مرجع برای آزمایش
EN 12390-3، آزمایش بتن سخت شده- بخش 3: مقاومت فشاری نمونه های آزمایش

C.3 اصول آزمایش
اصول روش آزمایش بارگذاری یک تیر مورد آزمایش توسط خمیدگی ساده تا زمان شکست چسبندگی کامل آرماتور فولادی است که در یکی از  نیمه های تیر رخ می دهد یا تا هنگامی که خود آرماتور فولادی شکسته شود. در حین بارگذاری، لغزش دو انتهای آرماتور فولادی اندازه گیری می شود.
تیر به کار رفته برای آزمایش شامل دو بلوک بتنی تقویت شده متوازی السطوحی که از پایین توسط آرماتور فولادی که چسبندگی آن مورد آزمایش قرار خواهد گرفت و از بالا توسط یک مفصل فولادی به هم متصل می شوند. ابعاد دو بلوک و مفاصل توسط قطر آرماتور فولادی به کار رفته تعیین می شود. اصول آزمایش در شکل های C.1 تا C.4 نشان داده شده است.
ابعاد تیرهای آزمایش بستگی به قطر اسمی آرماتور فولادی دارد که چسبندگی برای آن تعیین می شود. برای قطر های اسمی کمتر از 16 میلی متر، نمونه تیر نوع A به کار می رود و برای قطر های اسمی برابر یا بزرگ تر از 16 میلی متر، نمونه تیر نوع B به کار می رود (رجوع شود به شکل های C.3 و C.4).
نکته: تجربه آزمایش میلگردها با قطر بیشتر از 32 میلی متر محدود است. برای استفاده از روش آزمایش این ضمیمه برای چنین قطر های بزرگی، نوعی برنامه آزمایش باید اجرا شود که کاربرد این روش را ارزیابی کند.

C.4 نمونه ها
اگر اندازه های متفاوتی از یک طبقه بندی فنی آرماتور فولادی و پیکربندی سطحی یکسان برای آزمایش آماده باشند، آن‌ها را می توان به صورت مجموعه ای دسته بندی کرد. تمام قطر ها (اندازه ها) در یک گروه باید پیکربندی یکسانی در رابطه با آج ها یا دندانه ها داشته باشند. نمونه یک نوع گروه بندی در جدول C.1 نشان داده شده است.
نکته: داشتن پیکربندی سطحی یکسان بدین معنی است که رابطه میان ارتفاع آج / قطر میلگرد یا قطر سیم با گام آج / قطر سیم یا میلگرد و همچنین زاویه آج یکسان هستند. تعریف مشابهی برای فولادهای تقویتی دندانه دار قابل ارائه است.
نمونه ها از سیم یا میلگرد یکسانی انتخاب نشده باشند، نمونه ها باید تا حد امکان از تعداد میلگرد ها یا سیم ها کمی انتخاب شوند.
اگر قطر نماینده مجموعه تولید نشده باشد، بزرگترین قطر مجموعه را باید آزمایش کرد.
اگر فولادهای تقویتی با هندسه سطح یکسان دارای مقاومت تسلیم مشخص متفاوتی باشند، آزمایش باید با محصول دارای حداکثر مقاومت تسلیم مشخص انجام شود.
هندسه سطح آرماتور فولادی که در آزمایش ها به کار خواهد رفت، باید بر طبق 7.4 شرح داده شود و بر طبق EN ISO 15630-1 اندازه گیری شود. تمام شاخصه های مورد نیاز برای محاسبه مساحت نسبی آج (یا مساحت نسبی دندانه) باید اندازه گیری و ثبت شوند.

C.5 تجهیزات آزمایش
C.5.1 قالب ها برای تیرهای آزمایش
قالب های تولید تیرهای آزمایش باید ساخته شده از جنس فولاد، چدن یا هر گونه ماده غیر جاذب دیگر باشد که به مواد سازنده بتن واکنش نشان ندهد. آب بندی و ابعاد باید پس از استفاده حفظ شوند.

C.5.2 مفاصل فولادی
مفصل باید از دو قطعه فولاد به شکل T تشکیل شود که در شکل های C.1 و C.2 نشان داده شده است که وجوه داخلی عرضی دو بلوک را متصل می کند. عرض مفصل همانند عرض تیر یعنی b است. مفاصل در شکل های C.5 و C.6 نشان داده شده اند.
 
C.5.3 سیستم تنظیم نیرو ها
دستگاه اعمال نیروها باید به سیستمی برای تنظیم نیروها مجهز شود که آن‌ را قادر به افزایش به طور پیوسته در حدود شرح داده شده در C.5.5 می کند.

C.5.4 سیستم اعمال نیرو
سیستم اعمال نیرو باید تضمین کننده اعمال نیرو به طور عمود بر وجه تیر نمونه باشد.
دستگاه اعمال نیرو ها باید شامل تکیه گاه فولادی لبه چاقویی چرخان  یا غلتکی باشد (دو تا برای پشتیبانی تیر نمونه و دو تای دیگر برای بارگذاری).

C.5.5 ابزارهای اندازه گیری نیرو
نیرو ها باید با دقت حداقل 1% حداکثر نیروی به دست آمده در آزمایش ، اندازه گیری شوند.
دستگاه قرائت باید دارای نشانه ای جهت اشاره به رسیدن به حداکثر نیرو در حین آزمایش باشد.

C.5.6 ابزار برای اندازه گیری لغزش
ابزار برای اندازه گیری لغزش باید دارای دقت ± 0.01 mm باشد.

C.6 آماده سازی نمونه ها
C.6.1 آرماتور فولادی که باید آزمایش شود
میلگرد آزمایش باید در شرایط شبیه تولید بدون لایه اکسیدی شل باشد و ترجیحاً عاری از هرگونه زنگ زدگی باشد و در صورت نیاز، به دقت با یک محصل روغن زدا مانند تتراکلرید کربن (CCI4) یا اتیلن تری کلرید (C2HCI3) روغن زدایی شود. تیر آزمایش باید بدون دستگاه کاری باشد. اگر تیر آزمایش پوسیده و زنگ زده باشد، شرایط میلگرد باید در گزارش آزمایش شرح داده و توسط عکس هایی از سطح نشان داده شود.
میلگرد نباید به شیوه ای تمیز شود که زبری آن تغییر کند.
نمونه آزمایش گرفته شده از کلاف ها باید پیش از آزمایش بر طبق EN ISO 15630-1:2002 بند 4 صاف شوند.

C.6.2 تقویت کمکی
تقویت کمکی باید دارای همان مقاومت و خصوصیات سطحی آرماتور فولادی مورد آزمایش باشد. شکل های C.5 و C.6 اجزای سازنده تقویت کمکی را نشان می دهند.

C.6.3 غلاف های پلاستیکی
غلاف های به کار رفته برای اجتناب از چسبندگی بتن و آرماتور فولادی مورد آزمایش باید پلاستیکی باشد. این غلاف ها باید به اندازه ای مستحکم باشند که در طی آزمایش تغییر شکل ندهند.

C.6.4 بتن
C.6.4.1 عمومی
بتن برای تیر نمونه و همچنین نمونه های آزمایش استوانه ای باید بر طبق EN 1766 با شرایط داده شده در C.6.4.2 تولید، منتقل و انبار شوند.

C.6.4.2 طبقه بندی مقاومت بتن
بتن باید یا از نوع C(0, 70) با مقدار مقاومت فشاری هدف (25 ± 5) MPa و یا از نوع C( 0, 45) با مقدار مقاومت فشاری هدف (50 ± 5) MPa ، اندازه گیری شده بر روی نمونه استوانه ای  150 mm × 300 mm باشد و بر طبق EN 12390-3 آزمایش شود.
در صورت عدم توافق ، آزمایشات باید با نوع بتن C(0, 70) اجرا شوند.
نکته: توصیه می شود که نمونه های آزمایش برای 25 آزمایش در 5 مجموعه  آماده شود و 5 نمونه در هر مجموعه قرار گیرد.

C.7 انجام آزمایشات
تیر آزمایش خوابانده شده بر روی تکیه گاه فولادی لبه چاقویی چرخان یا غلتکی ، با دو نیرو به بزرگی یکسان که به طور متقارن با توجه به وسط تیر و همچنین از طریق غلتک ها یا لبه های چاقویی محرک بارگذاری میشود.
مقاومت فشاری بتن باید در گستره داده شده در C.6.4.2 باشد. سن بتن نباید کمتر از 21 روز و بیشتر از 35 روز باشد.
بارگذاری باید مطابق تنش های σs بر روی میلگرد یا سیم معادل با 0-80-160-240 و غیره (MPa) به طور پیاپی افزایش یابد. برای هر میزان افزایش، کل نیروی اعمالی بر نمونه آزمایش توسط یکی از عبارات زیر به دست می آید:
ضمیمه D (اطلاعاتی)
آزمایش چسبندگی برای آرماتور فولادی آج دار و دندانه دار- آزمایش بیرون کشیدگی

D.1 محدوده استفاده
این ضمیمه D مشخص کننده روشی برای آزمایش خصوصیات چسبندگی برای سیم ها یا میلگرد های آج دار یا دندانه دار است که به عنوان تقویت کننده در سازه های بتنی به کار می رود.
آزمایش بیرون کشیدگی تیر به منظور تعیین چسبندگی آرماتور فولادی و اساسی برای مقایسه سیم ها و میلگرد های آرماتوربندی با قطر سیم یا میلگرد تقریبا یکسان و پیکربندی های سطحی متفاوت انجام می شود.
روش آزمایش برای آرماتور فولادی در قطر های کمتر یا مساوی 32 میلی متر قابل اعمال است.
نکته: روش بر اساس بر RILEM-recommendation RC6، آزمایش چسبندگی برای آرماتور فولادی است
1. آزمایش بیرون کشیدگی، 1983

D.2 مراجع اصولی
En 1766، محصولات و سیستم های محافظت و تعمیر سازه های بتنی- روشهای آزمایش- بتن مرجع برای آزمایش
EN 12390-3، آزمایش بتن سخت شده- بخش 3: مقاومت فشاری نمونه های آزمایش

D.3 اصول آزمایش
اصول آزمایش، بارگذاری میلگرد یا سیم محصور در مکعب بتنی در راستای طول تعریف شده توسط نیروی کششی میباشد. انتهای دیگر میلگرد بدون تنش باقی می ماند. رابطه بین نیروی کششی و لغزش (برای مثال جابه جایی نسبی میان فولاد و بتن) تا حد شکست اندازه گیری می شود. نیرو تا شکست چسبندگی یا تا هنگامی که آرماتوربندی شکسته شود، افزایش می یابد. اصول این آزمایش در شکل D.1 آمده است. 
نمونه آزمایش مکعبی از بتن است که میلگرد یا سیم در مرکز آن واقع می شود. طول چسبندگی مؤثر میلگرد یا سیم 5d است و تنها متناظر با یک جانب نمونه است. در سایر جانب ها از چسبندگی میلگرد یا سیم جلوگیری می شود. میلگرد یا سیم مورد آزمایش باید از دو جانب نمونه بلندتر باشد؛ کشش در انتهای بلندتر اعمال می شود و دستگاه اندازه گیری لغزش در انتهای کوتاه تر گذاشته می شود. شکل D.1 نشان دهنده آزمایش نمونه است. 
غلاف ها باید حدود 1 میلی متر انحراف دور میلگرد یا سیم داشته باشند و ضخامت نباید بیشتر از 2 میلی متر شود.
نکته: تجربه آزمایش میلگردها با قطر بیشتر از 32 میلی متر محدود است. برای استفاده از روش آزمایش این ضمیمه برای چنین قطر های بزرگی، نوعی برنامه آزمایش باید اجرا شود که کاربرد پذیری این روش را ارزیابی کند.

بیست و پنج آزمایش بیرون کشیدگی باید برای هر مجموعه و نوع هندسه سطح با قطر نماینده مجموعه ها باید انجام شود. نمونه ها باید به گونه ای انتخاب شود که تغییرات پیکربندی سطحی در یک مجموعه به حداقل برسد. اگر همه نمونه ها از سیم یا میلگرد یکسانی انتخاب نشده باشند، نمونه ها باید تا حد امکان از تعداد میلگرد ها یا سیم ها کمی انتخاب شوند.
اگر قطر نماینده مجموعه تولید نشده باشد، بزرگترین قطر مجموعه را باید آزمایش کرد.

اگر فولادهای تقویتی با هندسه سطح یکسان دارای مقاومت تسلیم مشخص متفاوتی باشند، آزمایش باید با محصول دارای حداکثر مقاومت تسلیم مشخص انجام شود.
هندسه سطح آرماتور فولادی که در آزمایش ها به کار خواهد رفت، باید بر طبق 7.4 شرح داده شود و بر طبق EN ISO 15630-1 اندازه گیری شود. تمام شاخصه های مورد نیاز برای محاسبه مساحت نسبی آج (یا مساحت نسبی دندانه) باید اندازه گیری و ثبت شوند.

D.5 تجهیزات آزمایش
D.5.1 قالب برای نمونه های مکعب
شکل D.2 نشان طرحی از قالب است.
D.5.2 سیستم تنظیم نیرو ها
دستگاه اعمال نیروها باید به سیستمی برای تنظیم نیروها مجهز شود که آن‌ را قادر به افزایش به طور پیوسته در حدود شرح داده شده در D.5.4 می کند.

D.5.3 سیستم اعمال نیرو
سیستم اعمال نیرو باید تضمین کننده اعمال نیرو به طور عمود بر وجه تیر نمونه باشد.

D.5.4 ابزارهای اندازه گیری نیرو
نیرو ها باید با دقت حداقل 1% حداکثر نیروی به دست آمده در آزمایش ، اندازه گیری شوند.
دستگاه قرائت باید دارای نشانه ای جهت اشاره به رسیدن به حداکثر نیرو در حین آزمایش باشد.

D.5.5 ابزار برای اندازه گیری لغزش
ابزار برای اندازه گیری لغزش باید دارای دقت ± 0.01 mm باشد.

D.6 آماده سازی نمونه ها
D.6.1 آرماتور فولادی که باید آزمایش شود
میلگرد آزمایش باید در شرایط شبیه تولید بدون لایه اکسیدی شل باشد و ترجیحاً عاری از هرگونه زنگ زدگی باشد و در صورت نیاز، به دقت با یک محصل روغن زدا مانند تتراکلرید کربن (CCI4) یا اتیلن تری کلرید (C2HCI3) روغن زدایی شود. تیر آزمایش باید بدون دستگاه کاری باشد. اگر تیر آزمایش پوسیده و زنگ زده باشد، شرایط میلگرد باید در گزارش آزمایش شرح داده و توسط عکس هایی از سطح نشان داده شود.
میلگرد نباید به شیوه ای تمیز شود که زبری آن تغییر کند.
نمونه آزمایش گرفته شده از کلاف ها باید پیش از آزمایش بر طبق EN ISO 15630-1:2002 بند 4 صاف شوند.
D.6.2 بتن
D.6.2.1 عمومی
بتن برای مکعب نمونه و همچنین نمونهی آزمایش استوانه ای باید بر طبق EN 1766 با شرایط داده شده در D.6.2.2 تولید، منتقل و انبار شود.

D.6.2.2 طبقه بندی مقاومت بتن
بتن باید یا از نوع C(0, 70) با مقدار مقاومت فشاری هدف (25 ± 5) MPa و یا از نوع C( 0, 45) با مقدار مقاومت فشاری هدف (50 ± 5) MPa ، اندازه گیری شده بر روی نمونه استوانه ای  150 mm × 300 mm باشد و بر طبق EN 12390-3 آزمایش شود.
در صورت عدم توافق ، آزمایشات باید با نوع بتن C(0, 70) اجرا شوند.
نکته: توصیه می شود که نمونه های آزمایش برای 25 آزمایش در 2 مجموعه  آماده شود و 12 یا 13 نمونه در هر مجموعه قرار گیرد.

D.6.2.3  بتن ریزی
بتن تازه در قالبی که میلگرد یا سیم به طور افقی در محور قالب نگه داشته می شود، ریخته می شود (رجوع شود به شکل D.2).

D.7 اجرای آزمایش
D.7.1 دستگاه آزمایش
ترتیب آزمایش در شکل D.3 نشان داده شده است.
محدوده نیروی دستگاه آزمایش باید برای نیروی شکست مورد انتظار نمونه آزمایش مناسب باشد.
) طبقه بندی مقاومت بتن؛ برای مثال: نوع C(0, 70) یا نوع C(0, 45) بر طبق EN 1776
i) مقاومت فشاری بتن در تاریخ آزمایش
k) تاریخ آزمایشات
I) تمام نتایج آزمایشات مقادیر محاسبه شده تنش چسبندگی τdm و منحنی های جداگانه روابط نیرو-لغزش
m) شرح حالت خرابی و شکست
ZA.2.1.1 کاربرد
کاربردی برای گواهینامه باید توسط تولید کننده به مرجع صدور گواهینامه داده شود که همراه با فایل فنی خواهد بود که نشان دهنده روند ها و روشهای تولید و مقررات کیفیت شامل سیاست های کلی، رویه ها و شیوه های تولید کننده است.

ZA.2.1.2 نظارت پیوسته
بازرسی های نظارتی پیوسته باید با فراوانی لازم در نظر گرفته شده توسط مرجع صدور گواهینامه اجرا شود اما نباید کمتر از دو بار در سال باشد.

ZA.2.1.3 ارزیابی مجدد و تجدید گواهینامه
مدت گواهینامه بسته به حفظ رضایت از تایید شرح داده شده در ZA.2.1 باید برای دوره 5 ساله از تاریخ صدور گواهینامه قابل صدور باشد. پس از این دوره، سیستم تولید کننده کنترل کیفیت کارخانه باید تحت ارزیابی مجدد قرار گیرد که شامل تمام موارد سیستم در این مرحله است. نمونه گیری و آزمایش محصول در این مرحله باید در سطح نظارت پیوسته شرح داده شده در 8.3 باشد. تجدید گواهینامه باید در تطابق با الزامات ZA.2.1 باشد.

ZA.2.2 گواهینامه EC و اعلام مطابقت
هنگامی که تطابق با شرایط این پیوست به دست آید و هنگامی که مرجع صدور گواهینامه باید یک اعلان مطابقت را آماده و نگهداری کند که تولید کننده را ملزوم به ضمیمه کردن علامت گذاری CE می کند. این اعلان باید شامل موارد زیر باشد:
- نام، آدرس و شماره شناسایی مرجع صدور گواهینامه
- نام و آدرس تولید کننده یا نماینده مجاز آن در EEA و محل تولید
- شرح محصول (نوع، شناسایی، استفاده و غیره)و کپی اطلاعات همراه با علامت گذاری CE
- مقرراتی که محصول باید مطابق با آن‌ها باشد (برای مثال پیوست ZA این استاندارد)
- شرایط ویژه قابل اعمال برای استفاده از محصول (برای مثال مقررات برای استفاده تحت شرایط خاص و غیره)
- شماره گواهینامه 
- شرایط و دوره اعتبار این گواهینامه در جایی که قابل اعمال باشد
- نام و منصب شخصی که باید اعلان را از طرف تولید کننده یا نماینده مجاز وی امضا کند
علاوه بر این، تولید کننده باید اعلان مطابقتی (اعلان مطابقت EC) را تنظیم کند که شامل موارد زیر است:
- نام و آدرس تولید کننده یا نماینده مجاز وی در EEA 
- نام و آدرس هیئت تعیین شده
- شرح محصول (نوع، شناسایی، استفاده و غیره)و کپی اطلاعات همراه با علامت گذاری CE
- مقرراتی که محصول باید مطابق با آن‌ها باشد (برای مثال پیوست ZA این EN)
- شرایط ویژه قابل اعمال برای استفاده از محصول (برای مثال مقررات برای استفاده تحت شرایط خاص و غیره)
- شماره گواهینامه مطابقت EC همراه
- نام و منصب شخصی که باید اعلان را از طرف تولید کننده یا نماینده مجاز وی امضا کند
اعلان ذکر شده در بالا و گواهینامه باید به زبان رسمی یا زبان دولت عضوی ارائه شوند که محصول در آن به کار خواهد رفت.

ZA.3 علامت گذاری CE و برچسب زنی
ZA.3.1 عمومی
ZA.3.1.1 ضمیمه کردن علامت گذاری CE
تولید کننده یا نماینده مجاز وی در EEA مسئول ضمیمه کردن علامت گذاری CE است. نماد علامت گذاری CE برای الحاق باید در تطابق با دستورالعمل 93/68/EC باشد و باید بر روی آرماتور فولادی نشان داده شود (یا هنگامی که برچسب زنی ممکن نیست، بر روی بسته بندی یا اسناد تجاری همراه؛ برای مثال یک قبض تحویل). اطلاعات زیر باید به نماد علامت گذاری CE اضافه شود:
- شماره شناسایی مرجع صدور گواهینامه
- نام و نشانه شناسایی و آدرس ثبت شده تولید کننده
- آخرین دو رقم سالی که در آن علامت گذاری الحاق شده است
- شماره گواهینامه مطابقت CE کنترل تولید کارخانه (در صورت مرتبط بودن)
- ارجاع به این استاندارد اروپایی
- شرح محصول: نام عمومی، ماده، ابعاد و کاربرد مورد نظر
- اطلاعات درباره خصوصیات ضروری مرتبط جدول ZA.1 که باید ارائه شوند:
- مقادیر مشخص شده طبقه بندی فنی و اعلان برای هر مشخصه ضروری نشان داده شده در "نکته" در جدول ZA.1 (شامل الزامات قبول یا رد در صورت لزوم)
- شماره خود محصول به تنهایی (رجوع شود به 10.1.2.1.1)
- " بدون عملکرد تعیین شده" برای خصوصیات مرتبط
گزینه NPD در جایی که خصوصیت تحت آستانه است، نباید استفاده شود. در غیر این صورت، گزینه NPD را می توان در جایی که خصوصیت برای یک کاربرد مورد نظر مشخص تحت الزامات قانونی در کشور عضو مقصد نیست، به کار برد.
شکل ZA.1 مثالی از اطلاعاتی که باید بر روی محصول، برچسب، بسته بندی یا اسناد تجاری داده شود را نشان می دهد.
شکل ZA.2 مثال ساده شده ای برای علامت گذاری CE است.